Foto’s van nu zijn te kleurrijk. En mensen lachen meestal, dat is vervelend om te schilderen, met die tanden enzo. Liever schilder ik oude foto’s, uit de tijd dat ik er nog niet was. Het voelt ook alsof ik mijn bestaan dan oprek, alsof ik er ook een beetje bij was, in die andere tijd.
Maar soms maak ik een uitzondering. Maja stuurt me een foto met twee mensen op leeftijd in een verlaten winkelstraat. Ze stralen oostblok uit. Ze staan voor een winkelruit, of een restaurant. Er hangt vitrage. De foto is zijn kleur een beetje verloren of was het zo in die tijd, op die plek?
Het pak van de man is netjes, niet chique maar wel mooi. Jaren zeventig mooi. Dus waarschijnlijk al vijftien jaar zorgvuldig bewaard. Hij straalt iets eigenzinnigs uit. De zakken van het colbert zijn groot en hoekig. de stropdas is groen, zijn broek donkerbruin. Haar mantelpak is een beetje aan de grote kant voor haar. De schoenen hebben een elegant hakje. Ze kijken onderzoekend de camera in, nieuwsgierig. Ik kan ogen niet goed zien, maar ik durf te zweren dat ze me licht spottend aankijken.
Ik val voor deze foto en besluit een poging te wagen. Maja noemt haar opa en oma engelen. Lief en aardig en goed en oprecht en behulpzaam. Ze hadden een moeilijk leven achter de rug, maar niet eens een klein beetje bitter. Mijn oma was heel wijs. Toen ik in de jaren negentig Oprah keek, was ik soms verbaasd, want ze zei letterlijk dingen die ik van mijn oma had geleerd.
Schilderen is altijd een zoektocht, een puzzel. Soms is het er bijna en dan is het weer weg. Tussendoor stuur ik een foto naar Maja voor feedback. ‘De bril is niet helemaal mijn opa, want opa was heel hip en had van die grote vierkante brillen.’ En: ’de rechterkant van oma’s gezicht mist nog warmte.’ Dat helpt. Langzaam komen ze tot leven. Maja wilde het schilderijtje eerst aan haar moeder geven, maar uiteindelijk houdt ze het zelf. Het zijn haar engelen.
